ਅਸ਼ਵਨੀ ਗੁਪਤਾ ਦੀ ਕਿਤਾਬ "ਅਰਬਿੰਦੋ" ਇੱਕ ਜੀਵਨੀ-ਆਧਾਰਿਤ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਮਹਾਨ ਭਾਰਤੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ, ਯੋਗੀ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗਰਾਮੀ ਸ਼੍ਰੀ ਅਰਬਿੰਦੋ ਘੋਸ਼ ਦੇ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਲੇਖਕ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਬੜੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਸਾਰ:
-
ਸ਼੍ਰੀ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦਾ ਜੀਵਨ ਸਫ਼ਰ: ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅਧਿਐਨ, ਭਾਰਤ ਵਾਪਸੀ, ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਅਲੀਪੁਰ ਬੰਬ ਕੇਸ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
-
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੋਂ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਜੀਵਨ: ਨਾਵਲ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੰਗਰਾਮੀ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਮਾਰਗ ਅਪਣਾਇਆ। ਇਹ ਮਹਾਂਨਗਰ ਕਲਕੱਤਾ ਤੋਂ ਪਾਂਡੀਚੇਰੀ ਦੇ ਅਰਬਿੰਦੋ ਆਸ਼ਰਮ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
-
ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੋਗ: ਲੇਖਕ ਨੇ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦੇ ਫਲਸਫੇ, ਯੋਗ ਸਾਧਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ "ਸੁਪਰਾਮੈਂਟਲ ਯੋਗਾ" (Supermental Yoga) ਜਾਂ ਪੂਰਨ ਯੋਗ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਸਰਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
-
ਅਰਬਿੰਦੋ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ: ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਅਰਬਿੰਦੋ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਜਾਂ ਯੋਗੀ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਸੰਘਰਸ਼, ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਅਸ਼ਵਨੀ ਗੁਪਤਾ ਦੀ "ਅਰਬਿੰਦੋ" ਇੱਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਅਰਬਿੰਦੋ ਦੀ ਬਹੁਪੱਖੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੋਖੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ।