Jungle Ton Paar - Sita Rathanmal

"ਜੰਗਲ ਤੋਂ ਪਾਰ" (Jungle Ton Paar) ਸੀਤਾ ਰਤਨਮਲ ਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਸੀਤਾ ਰਤਨਮਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਨੀਲਗਿਰੀ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲੇ 'ਇਰੂਲਾ' ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੀ ਸੀ। ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦੀ ਹੈ।

ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਲੱਤ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੁਨੂਰ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਡਾਕਟਰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਰਾਜਨ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਡਾਕਟਰ ਰਾਜਨ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰ ਬੈਠਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾਉਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।

ਅਧੂਰੇ ਪਿਆਰ ਦੀ ਪੀੜ ਨਾਲ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪਰਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਦੱਸਦੀ, ਪਰ ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ, ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰਚਨਾ ਹੈ।