Khadku lehra de ang sang - Ajmer Singh

ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਕਿਤਾਬ "ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਅੰਗ-ਸੰਗ" ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਰਚਨਾ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 1980 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚੱਲੀ ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਅਸਲ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਖਾੜਕੂਵਾਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਮੁੱਖ ਸਾਰ:

• ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ: ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅਤਿਵਾਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਸ ਦੇ ਜਨਮ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਸਿਆਸੀ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।

• ਸਰਕਾਰੀ ਨਜ਼ਰੀਏ ਦਾ ਖੰਡਨ: ਅਜਮੇਰ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਮੀਡੀਆ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਵੱਖਵਾਦੀ ਅਤੇ ਅਤਿਵਾਦੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਪਛਾਣ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

• ਸਬੂਤ ਅਤੇ ਤੱਥ: ਲੇਖਕ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਨੇਕਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟਾਂ, ਅਖਬਾਰੀ ਖਬਰਾਂ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖਾੜਕੂਆਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ ਗੱਲਬਾਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ।

• ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ: ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਉਂ ਇਸ ਲਹਿਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਸਮੱਸਿਆ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ, ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਰਵੱਈਏ, ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, "ਖਾੜਕੂ ਲਹਿਰ ਦੇ ਅੰਗ-ਸੰਗ" ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਦੌਰ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਬਦਲਵਾਂ ਅਤੇ ਗਹਿਰਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਉਸ ਦੌਰ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਦਾ ਹੈ।