Lella - navtej bharti

ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ ਦਾ ਨਾਵਲ 'ਲੈਲਾ' ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੋਗਵਾਦੀ ਰਚਨਾ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਵਲ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪ੍ਰੇਮ ਕਹਾਣੀ 'ਲੈਲਾ-ਮਜਨੂੰ' 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਲੇਖਕ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ, ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਨਜ਼ਰੀਏ ਤੋਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਾਰ

ਇਸ ਨਾਵਲ ਦਾ ਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਿਆਰ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਿਆਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ ਆਤਮ-ਖੋਜ, ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਸਲੀ ਅਰਥਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ 'ਲੈਲਾ' ਕੋਈ ਸਧਾਰਨ ਪਾਤਰ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਪਿਆਰ, ਸੱਚ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।

• ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਪਾਗਲਪਨ: ਨਵਤੇਜ ਭਾਰਤੀ ਨੇ ਇਸ ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲੀ ਪਿਆਰ ਅਕਸਰ ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਪਾਗਲਪਨ ਸਮਝਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਗਲਪਨ ਹੀ ਅਸਲੀ ਸੱਚ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਹ ਹੈ।

• ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਸਫ਼ਰ: ਨਾਵਲ ਪਾਤਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਫ਼ਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਲੇਖਕ ਇਹ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੀ ਚੇਤਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਅਸਲੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

• ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ੈਲੀ: 'ਲੈਲਾ' ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਯੋਗਵਾਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਕਾਰਨ ਵੀ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀ ਇੱਕ ਸਿੱਧੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਚੱਲਦੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਕਈ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਜੋੜੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, 'ਲੈਲਾ' ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਵਿਮਈ ਜਵਾਬ ਹੈ।