Punjab de Wangar - jaswant singh kanwal

ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੰਗਾਰ - ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ (ਸਾਰਾਂਸ਼)

"ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੰਗਾਰ" ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਸਿਰਕੱਢ ਨਾਵਲਕਾਰ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ-ਉਕਸਾਊ ਰਚਨਾ ਹੈ। ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ, ਕਿਸਾਨੀ ਜੀਵਨ, ਪੇਂਡੂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਬਦਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ 'ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੰਗਾਰ' ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਹੈ। 'ਵੰਗਾਰ' ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਚੁਣੌਤੀ, ਹੋਂਦ ਦਾ ਸਵਾਲ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣਾ। ਇਹ ਸਿਰਲੇਖ ਇਸ ਗੱਲ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਖਕ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਗੰਭੀਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ, ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸੰਕਟਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ, ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦਸ਼ਾ 'ਤੇ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਟਿੱਪਣੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ:

• ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁੱਦੇ: ਕਿਤਾਬ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਜਾਂ ਸਮਕਾਲੀ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੁੱਦਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਕਟ, ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਮਸਲਾ, ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।

• ਪੰਜਾਬੀ ਪਛਾਣ ਦਾ ਸੰਕਟ: ਲੇਖਕ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਖਤਰਿਆਂ ਅਤੇ ਵੰਗਾਰਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।

• ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਪਤਨ: ਇਹ ਨਾਵਲ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਪਤਨ, ਸਵਾਰਥ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬੁਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

• ਕਿਸਾਨੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ: ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਜੀਵਨ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ।

• ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਵੰਗਾਰ: ਸਿਰਲੇਖ ਤੋਂ ਹੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਸਿਰਫ਼ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਬਲਕਿ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਦੀ 'ਵੰਗਾਰ' ਵੀ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਦੀ ਲਿਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਬੇਬਾਕ, ਤਿੱਖੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਾਤਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਬੜੀ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। "ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੰਗਾਰ" ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਕਿਤਾਬ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਰਤਮਾਨ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਫਿਕਰਮੰਦ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਅਸਲੀਅਤਾਂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਵੰਗਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਸੋਚਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ।