Punjabo Jeena Hai ki Marna - jaswant singh kanwal

ਪੰਜਾਬਿਓ ਜੀਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨਾ - ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ (ਸਾਰਾਂਸ਼)

"ਪੰਜਾਬਿਓ ਜੀਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨਾ" ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਸਿਰਕੱਢ ਨਾਵਲਕਾਰ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਉਕਸਾਊ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਪੁਸਤਕ ਹੈ। ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਆਪਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ, ਕਿਸਾਨੀ ਜੀਵਨ, ਪੇਂਡੂ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਬਦਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਡੂੰਘਾਈ ਅਤੇ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਲਮ ਰਾਹੀਂ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ "ਪੰਜਾਬਿਓ ਜੀਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨਾ" ਇੱਕ ਸਿੱਧਾ ਸਵਾਲ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਲੇਖ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ, ਜੋ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਆਸੀ, ਸਮਾਜਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਕਟ 'ਤੇ ਇੱਕ ਤਿੱਖੀ ਟਿੱਪਣੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ:

• ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦਾ ਸੰਕਟ: ਲੇਖਕ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਰਵਾਇਤਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਕੌਮ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਖਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ।

• ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ: ਕਿਤਾਬ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਖਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਲਾਹਨਤ, ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਕਿਸਾਨੀ ਕਰਜ਼ੇ ਅਤੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ, ਪ੍ਰਵਾਸ (ਬ੍ਰੇਨ ਡਰੇਨ), ਅਤੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦੇ ਮਸਲੇ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੁੱਦੇ ਕਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

• ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਵੇਸਲਾਪਨ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ: ਲੇਖਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਗਵਾਈ ਦੀ ਕਮੀ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਅਵੇਸਲਾਪਨ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ।

• ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਇੱਕਜੁੱਟਤਾ ਦੀ ਲੋੜ: ਸਿਰਲੇਖ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਾਬ ਸਿਰਫ਼ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ, ਬਲਕਿ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣ, ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਖੁਦ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਵੈ-ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਵੰਗਾਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।

• ਗੌਰਵਮਈ ਅਤੀਤ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣਾ: ਕੰਵਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ, ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਜੁਝਾਰੂ ਵਿਰਸੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਵਰਤਮਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਦੀ ਲਿਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬੇਬਾਕ, ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅਤੇ ਭਾਵੁਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟਤਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। "ਪੰਜਾਬਿਓ ਜੀਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨਾ" ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਾਠਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਪੁਸਤਕ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਰਤਮਾਨ ਸਥਿਤੀ, ਉਸਦੇ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਚਿੰਤਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।

\