Punjabi-Persian Dictionary

 total Pages 290

ਦੋ ਸ਼ਬਦ

ਪਰਮਾਣਕ ਹਵਾਲਾ ਪੁਸਤਕਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਜੋ ਸਿਲਸਿਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, 'ਪੰਜਾਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਕੋਸ਼ ਉਸੇ ਦੀ ਇਕ ਕੜੀ ਹੈ। ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਪਰਗਟਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਧਰਮ ਹੈ। ਸ਼ਬਦ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸਮੁਚਤਾ ਦੀ ਇਕ ਇਕਾਈ ਹੈ। ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਸ਼ੁਧ ਸਰੂਪ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਅਰਥ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਸ਼ ਨੂੰ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਾਧਨ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕੋਈ ਅਜੋਗ ਅਤਿਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵਰਨੈਕੁਲਰ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕਲਾਸੀਕਲ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਕੋਸ਼ ਕਾਫ਼ੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰੰਤੂ ਵਰਨੈਕੁਲਰ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਕੋਸ਼ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਦੇ ਜਤਨ ਘਟ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਇਸ ਗਲ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ ਫ਼ਖ਼ਰ ਹੈ ਕਿ 'ਪੰਜਾਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਕੋਸ਼ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਛਪਾਈ ਵਿਚ ਪਹਿਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਜਾਂ ਅਰਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਛਪੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਾਂ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਨੂੰ ਛਪਾਈ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਥੋੜੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਜੇਹੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੋਹਾਂ ਲਿਪੀਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਣ ਵਜੋ ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਰਚਿਤ 'ਹੀਰ', ਫ਼ਜ਼ਲ ਸ਼ਾਹ ਰਚਿਤ 'ਸੋਹਣੀ ਮਹੀਂਵਾਲ', ਦੌਲਤ ਰਾਮ ਰਚਿਤ 'ਰੂਪ ਬਸੰਤਾ, ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਰਚਿਤ 'ਤਰੇਲ ਤੁਪਕੇ ਅਤੇ ਕਵੀਸ਼ਰ ਕਿਸ਼ੋਰ ਚੰਦ ਰਚਿਤ 'ਜਾਨੀ ਚੋਰ ਦੇ ਨਾਮ ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪਰਕਰਣ ਵਿਚ ਇਹ ਗੱਲ ਮਾਣ ਨਾਲ ਕਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ 'ਪੰਜਾਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਕੋਸ਼' ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਮੂਲ ਇੰਦਰਾਜ ਸਾਰੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਅਤੇ ਅਰਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਅੰਕਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਕੋਸ਼ ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਰਬੀ-ਫ਼ਾਰਸੀ ਲਿਪੀ ਦੇ ਮਾਹਰਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ।

ਮੈਂਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਜ਼ਬਾਨ, ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅੇਤ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਮੁਹਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਮਸ਼ੀਲ ਵਿਦਵਨ ਇਸ ਕੋਸ਼ ਤੋਂ ਯਥਾਯੋਗ ਲਾਭ ਪਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।

ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ

ਪਟਿਆਲਾ

ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਪੁਆਰ

ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ