Soolan di saj - nanak singh

ਸੂਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ - ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ (ਸਾਰਾਂਸ਼)

ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਵਲ ਦੇ ਪਿਤਾਮਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਦਾ ਨਾਵਲ "ਸੂਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ" (ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ "ਸੂਲਾਂ ਦੀ ਸੱਜ" ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਮਿਲਦਾ ਹੈ) ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਅਤੇ ਚਿੰਤਨ-ਉਤਸ਼ਾਹਕ ਬਿਰਤਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ, ਦੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਲੇਖਕ ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਜਲੰਧਰ ਸੈਨ ਜੀ ਦੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲ "ਵੱਡਾ ਘਰਾਣਾ" ਦਾ ਹਿੰਦੀ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਨੁਵਾਦ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਨਾਵਲ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ "ਸੂਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ" ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਹੈ। 'ਸੂਲਾਂ' ਦਾ ਅਰਥ ਕੰਡੇ ਜਾਂ ਤਕਲੀਫਾਂ ਹਨ, ਅਤੇ 'ਸੇਜ' ਤੋਂ ਭਾਵ ਬਿਸਤਰਾ ਜਾਂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਿਰਲੇਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀਆਂ, ਦੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਤਰ ਗੁਜ਼ਰਦੇ ਹਨ। ਨਾਵਲ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਸੂਲਾਂ' ਭਰੇ ਰਾਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ, ਨਵੀਂ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਫੁੱਟਦੀ ਹੈ।

ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਛੋਹਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:

• ਪੁਰਾਣੇ ਦਰਦ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ: ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਪੈੜੇ ਭੂਤਕਾਲ ਦੀਆਂ ਛਾਇਆ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ, ਨਵੀਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਦੁੱਖ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

• ਘਰਾਂ ਦਾ ਪਤਨ ਅਤੇ ਉਭਾਰ: ਇਹ ਨਾਵਲ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਨਸ਼ਟ-ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਹੋਣ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਭੈੜੀ ਸੰਗਤ ਨਾਲ ਚੰਗਾ ਮਨੁੱਖ ਵੀ ਗਲਤ ਰਾਹ 'ਤੇ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੱਚੇ ਅਤੇ ਧਰਮੀ ਮਨੁੱਖ ਕਸ਼ਟ ਸਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਡਟੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

• ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਗੁਣ: ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਆਸ਼ਰਮ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਆਮ ਪਹਿਲੂ ਹੈ।

• ਨੈਤਿਕਤਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਬਕ: ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਇੱਕ ਹੀ ਸਮੇਂ ਉੱਭਰ ਕੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਮਿੱਟੇ ਹੋਏ ਅਨੁਭਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਨਵੀਂ ਚੇਤਨਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਮੂਲ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।

ਨਾਨਕ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਸ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਸਾਦਗੀ, ਦਿਲ ਹਿਲਾ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਖੁੱਭ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਲੰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁੰਦਰ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। "ਸੂਲਾਂ ਦੀ ਸੇਜ" ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਾਵਲ ਹੈ ਜੋ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਕਠਿਨਾਈਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਲੱਭਣ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।